Wniosek o udzielenie pozwolenia zintegrowanego mogą złożyć następujące podmioty:

• posiadający tytuł prawny do instalacji (jest to tzw. prowadzący instalację);
• chcący zrealizować nową instalację;
• prowadzący części instalacji (w takim przypadku występuje wraz z wspólnym wnioskiem o udzielenie pozwolenia zintegrowanego wskazując głównego prowadzącego instalację lub określeniem szczegółowego zakres odpowiedzialności poszczególnych podmiotów za eksploatację instalacji).

Organem wydającym pozwolenia zintegrowane, a tym samym urzędem, do którego należy składać wnioski, w zależności od prowadzonej instalacji są:

• urzędy marszałkowskie, jeżeli:
  • choć jedna z instalacji na terenie zakładu kwalifikuje się jako przedsięwzięcie mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko;
  • wniosek dotyczy regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych i dla instalacji określonych w wojewódzkim planie gospodarki odpadami jako regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych (RIPOK);
  • wniosek dotyczy odpadów innych niż wydobywcze wytworzonych w miejscu poszukiwania, rozpoznawania i wydobywania kopalin ze złóż oraz ich magazynowania i przeróbki.
• Regionalne dyrekcje ochrony środowiska – jeżeli instalacja znajduje się na terenach zamkniętych, np. tereny kolejowe, tereny wojskowe (lotniska, porty);
• starostwa powiatowe lub urzędy miasta na prawach powiatu – w pozostałych przypadkach.

Opłatę skarbową należy wnieść z chwilą złożenia wniosku lub najpóźniej w ciągu 3 dni od dnia jego złożenia. Opłata ta wynosi:

• 2011 zł – za pozwolenie związane z działalnością gospodarczą;
• 506 zł – gdy pozwolenie dotyczy działalności gospodarczej prowadzonej przez mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców albo przez podmioty wykonujące działalność wytwórczą w rolnictwie;
• 506 zł – w pozostałych przypadkach – gdy np. pozwolenie nie dotyczy działalności gospodarczej.

1. Opłatę rejestracyjną wnosi się na konto Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki wodnej. Jest niezbędna w celu załatwienia sprawy przez urząd. Dowód wniesienia tej opłaty należy dołączyć do wniosku w udzielenie pozwolenia zintegrowanego.

Opłatę rejestracyjną oblicza się wg następującego wzoru:

O = B x WR / WP, gdzie:

O – wysokość opłaty rejestracyjnej,

B – wysokość bazowej stawki opłaty rejestracyjnej dla danego rodzaju instalacji,

WR – maksymalna teoretyczna (możliwa do osiągnięcia) wielkość parametru charakteryzującego skalę działalności prowadzonej w danej instalacji,

WP oznacza progową wielkość parametru charakteryzującego skalę działalności prowadzonej w instalacji danego rodzaju

Sposób obliczania opłaty rejestracyjnej reguluje rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 sierpnia 2014 r. w sprawie wysokości opłat rejestracyjnych. Podane w nim są wartości B i WP. Wielkość wskaźnika WR wyraża się w takich samych jednostkach jak wielkość wskaźnika WP. Jeśli wielkość wskaźnika WR jest mniejsza bądź równa wielkości wskaźnika WP, to wysokość opłaty rejestracyjnej jest równa bazowej stawce opłaty B.

Jeżeli na terenie zakładu położona jest więcej niż jedna instalacja tego samego rodzaju, to wskaźnik WR dla wszystkich instalacji oblicza się, sumują wskaźniki WR poszczególnych instalacji. Natomiast, gdy wniosek o wydanie pozwolenia zintegrowanego obejmuje instalacje różnego rodzaju, zlokalizowane na terenie jednego zakładu, wysokość opłaty rejestracyjnej stanowi sumę opłat dla poszczególnych rodzajów instalacji.

Opłata rejestracyjna nie może być wyższa niż 12 000 zł!

Nawet, jeśli obliczona wysokość opłaty rejestracyjnej będzie wyższa od tej kwoty, to należy wnieść opłatę w wysokości 12 000 zł.

Pozwolenie zintegrowane powinno zostać wdane przez urząd w ciągu 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku. Jednak termin ten może być dłuższy, gdyż do okresu 6 miesięcy nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach na uzyskanie uzgodnień, opinii oraz czasu zawieszenia postępowania. Postępowanie to może się również wydłużyć w przypadku gdy koniecznym będzie uzupełnienie dokumentów przez wnioskodawcę.

Pozwolenia zintegrowane wydawane są bezterminowo, jednak na wniosek prowadzącego instalację może zostać ustalony termin ważności tegoż pozwolenia. Wyjątkiem od tej zasady jest pozwolenie zintegrowane wydawane dla prowadzącego zakład recyklingu statków wydaje się na czas oznaczony, nie dłuższy niż 5 lat. Ale można je przedłużać na kolejne okresy czasu, nie dłuższe niż 5 lat.

Pozwolenie zintegrowane wygaśnie, jeżeli:

• upłynie czas, na jak zostało wydane;
• pozwolenie stanie się bezprzedmiotowe, tzn. np. podmiot przestanie być podmiotem prowadzącym instalację;
• prowadzący instalację sam złoży wniosek o wygaszenie pozwolenia;
• podmiot, na który zostało wydane pozwolenie nie rozpocznie działalności objętej pozwoleniem w ciągu 2 lat od dnia, w którym pozwolenie zintegrowane stało się ostateczne;
• podmiot, który ma wydane pozwolenie nie będzie prowadził działalności objętej pozwoleniem przez 2 lata;
• podmiot, na który zostało wydane pozwolenie zintegrowane nie wykona ustaleń wynikających z postępowania kompensacyjnego w ciągu 2 lat od dnia jej wydania;
• użytkowanie składowiska zostanie wstrzymane na czas dłuższy niż rok;
• termiczne przekształcanie odpadów przez użytkownika instalacji zostanie wstrzymane na czas dłuższy niż rok;
• w przypadku realizacji nowej instalacji, pozwolenie zintegrowane wygaśnie, jeśli nie rozpoczniesz działalności objętej pozwoleniem w ciągu 2 lat – licząc od dnia, w którym decyzja dopuszcza emisję z instalacji.

Wygaśnięcie pozwolenia zintegrowanego zostanie stwierdzone w drodze decyzji. Decyzję taką wydaje urząd, który wydał pozwolenie zintegrowane.

Od decyzji o wydaniu pozwolenia zintegrowanego zarówno wnioskodawcy jak i innym stronom przysługuje prawo złożenia odwołania. Czas na złożenie odwołania to 14 dni, licząc od dnia otrzymania decyzji. Odwołanie od decyzji należy złożyć za pośrednictwem urzędu, który wydał decyzję. Odwołania są rozpatrywane przez:

• Samorządowe Kolegium Odwoławcze – jeśli pozwolenie zintegrowane zostało wydane przez starostwo lub urząd miasta na prawach powiatu;
• Ministerstwo Środowiska – jeśli pozwolenie zintegrowane zostało wydane przez urząd marszałkowski;
• Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska – jeśli pozwolenie zintegrowane zostało wydane przez regionalną dyrekcję ochrony środowiska.

W uzasadnionych przypadkach pozwolenie zintegrowane może zostać cofnięte lub ograniczone bez odszkodowania, np. jeżeli:

• przedsiębiorca nie eksploatuje poprawnie instalacji;
• instalacja stwarza zagrożenie znacznego pogorszenia stanu środowiska lub zagrożenie życia lub zdrowia ludzi;
• przypadki, gdy instalacja jest eksploatowana z naruszeniem warunków wydanego pozwolenia lub innych przepisów ustawy Prawo ochrony środowiska lub ustawy o odpadach;
• zmienią się przepisy dotyczące ochrony środowiska, które wpłyną na możliwość eksploatacji instalacja w zakresie emisji lub korzystania ze środowiska zgodnie z warunkami określonymi w pozwoleniu zintegrowanym;
• sytuacja, w której instalacja zostanie objęta postępowaniem kompensacyjnym;
• zostanie przekroczony krajowy pułap emisji (wskazany w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji).

Decyzja o cofnięciu lub ograniczeniu pozwolenia zintegrowanego ma rygor natychmiastowej wykonalności, dlatego po jej otrzymaniu prowadzący instalację musi natychmiast wykonać jej ustalenia.

Możliwym jest cofnięcie lub ograniczenie pozwolenia zintegrowanego za odszkodowaniem. Jednak taka sytuacja musi być uzasadniona względami ochrony środowiska lub zagrożeniem dla życia lub zdrowia ludzi. Wysokość odszkodowania zostanie ustalona przez urząd, który cofa lub ogranicza pozwolenie. Ustalenia te zostaną wydane w drodze decyzji, której nie będzie można zaskarżyć.

Streszczenie w języku niespecjalistycznym ma na celu umożliwienie zapoznania się z kluczowymi informacjami zawartymi we wniosku osobom, dla których, z różnych względów, uzyskanie szczegółów nie jest konieczne. Mogą to być np. osoby korzystające z możliwości społecznego udziału w postępowaniu, którego celem jest wydanie lub zmiana pozwolenia zintegrowanego oraz osoby korzystające z dostępu do informacji na podstawie przepisów ustawy OOS. Streszczenie powinno stanowić osobną część wniosku. Przy jego opracowywaniu należy używać możliwie prostego języka, unikając skomplikowanej terminologii technicznej, tak aby przedstawiony opis był przystępny dla przeciętnego czytelnika.

Zaleca się, aby streszczenie było możliwie zwięzłe i w przejrzysty sposób przedstawiało informacje o działalności prowadzonej na terenie zakładu, w którym zlokalizowane są instalacje będące przedmiotem wniosku. W częściach dotyczących opisu działań, które powodują lub mogą powodować emisje oraz porównania stosowanych rozwiązań z BAT (A5) należy ograniczyć się do stwierdzenia, czy prowadzący instalację spełnia wymagania określone w normach prawnych, konkluzjach BAT i BREFach.

Informacje zawarte w streszczeniu powinny w sposób rzetelny odzwierciedlać treść wniosku oraz zawierać odnośniki do tych fragmentów zasadniczej części wniosku, które stanowią rozwinięcie opisywanego zagadnienia.

Zaleca się przygotowanie streszczenia w oparciu o wzór przedstawiony poniżej.

Informacje w tym podrozdziale powinny obejmować:

• syntetyczny opis poszczególnych instalacji oraz wchodzących w ich skład najważniejszych urządzeń i wykorzystywanych technologii. Należy zwrócić szczególną uwagę na te elementy instalacji, które powodują lub mogą powodować znaczące oddziaływania na środowisko.
• informacje o rodzajach i ilości najważniejszych stosowanych materiałów, surowców i paliw oraz innych wykorzystywanych substancji istotnych z punktu widzenia wymagań ochrony środowiska.
• blokowy (ogólny) schemat technologiczny całego zakładu lub poszczególnych instalacji. Na schemacie należy wskazać źródła powstawania i miejsca emisji
• bilans masowy.

Zaleca się zamieszczanie przede wszystkim syntetycznych (zagregowanych i stabelaryzowanych) danych. Poniżej przedstawiono propozycję tabeli zawierającej informacje o podstawowych surowcach / półproduktach stosowanych w instalacji. Jeżeli przedstawienie danych szczegółowych nie jest niezbędne dla spójności opisu instalacji, należy, jeżeli jest to tylko jest możliwe, odwoływać się w tej kwestii do dokumentów źródłowych, zgodnie z ich spisem zamieszczonym w Tabeli 2.4-3 (patrz Uwaga 1).

W podrozdziale należy zamieścić informacje spełniające wymagania art. 184. ust. 2 pkt 4-8. W przypadku nieskomplikowanej instalacji informacje zawarte w tym rozdziale mogą w całości wypełnić odpowiednie wymagania w odniesieniu do wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego. Można się jednak spodziewać, że w przypadku bardziej skomplikowanej instalacji specjalne, osobno zredagowane informacje dotyczące instalacji, będą przedstawione w rozdziałach dotyczących poszczególnych komponentów środowiska, w przypadku których specjalny, dostosowany do ich specyfiki opis instalacji jest niezbędny w celu właściwego przedstawienia analizy, na której oparty będzie wniosek o pozwolenie na emisję.

Uwaga 1: Jeżeli szczegółowa charakterystyka instalacji zamieszczona jest w aktualnych i wiarygodnych dokumentach pozostających w dyspozycji wnioskującego (takich jak np. raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, raport z przeglądu środowiskowego, dokumentacja techniczno-ruchowa, instrukcje eksploatacyjne, plany rozwoju, plany remontów, plany inwestycyjne itp.) należy informacje przedstawiane we wniosku ograniczyć do niezbędnego minimum (zamieścić tylko te dane i informacje, które są niezbędne dla zachowania logicznego układu wniosku i ogólnego przedstawienia charakteru instalacji), odwołując się w kwestiach szczegółowych do właściwych dokumentów źródłowych (i podać ich tytuły w Tabeli 2.4-3).

W tym podrozdziale należy wskazać na:

• możliwość wykorzystywania instalacji do wytwarzania różnych rodzajów produktów (zmienność asortymentu) lub korzystania z alternatywnych materiałów i surowców;
• możliwość funkcjonowania instalacji w różnych reżimach pracy związanych ze zmiennym obciążeniem lub wielkością produkcji (np. ze względu na spadek zapotrzebowania rynkowego),
• możliwość zamiennego wykorzystywania określonych urządzeń (np. kotłów, emitorów),
• możliwość występowania okresowych zatrzymań i uruchomień instalacji związanych z okresowymi przeglądami konserwacyjnymi, remontami, wymogami technologicznymi np. konieczność okresowego napełniania i opróżniania zbiorników.

Jeżeli którakolwiek lub żadna z w/w możliwości nie występuje, należy wprowadzić stosowną adnotację.

Jeżeli funkcjonowanie instalacji w warunkach odbiegających od typowych wiąże się ze szczególną zmianą poziomu oddziaływania na któryś z komponentów środowiska, w tym rozdziale można ograniczyć opis do minimum i odnieść się do jednej z dalszych części wniosku poświęconych poszczególnym komponentom środowiska.

W tym podrozdziale należy również zamieścić informacje o charakterystycznych parametrach pracy instalacji i urządzeń w poszczególnych wariantach pracy. Należy także podać uzasadnione technicznie dane o

• wymaganym czasie trwania warunków odbiegających do normalnych (w szczególności rozruchów i wyłączeń instalacji),
• częstotliwości występowania stanów odbiegających od normalnych w ciągu roku.

Charakterystyka instalacji w tym podrozdziale powinna służyć wykazaniu, że wnioskodawca jest przygotowany do podejmowania odpowiednich działań w przypadku powstania zakłóceń w procesach technologicznych i operacjach technicznych w celu ograniczenia ich skutków dla środowiska .

Jeżeli opisane w podrozdziale warianty wymagają stosowania odpowiednich środków zapobiegających powstawaniu zanieczyszczeń należy je opisać.

Uwaga: Warunki odbiegające od normalnych opisywane w tym podrozdziale nie obejmują sytuacji awaryjnych.

W tym podrozdziale należy przedstawić syntetyczną ocenę stanu technicznego instalacji objętych wnioskiem. Może to być również oświadczenie prowadzącego instalację poparte argumentami rzeczowymi takimi jak: informacje o przeprowadzonych remontach i planie remontowym, ze wskazaniem materiałów źródłowych, informacja o obowiązującym w zakładzie systemie monitorowania stanu technicznego instalacji oraz infrastruktury podziemnej oraz o systemach kontroli i zarządzania jakością. Ocena stanu technicznego powinna odnosić się do dających się wyodrębnić większych urządzeń, budynków, budowli i instalacji, bez potrzeby odnoszenia się do każdego elementu technicznego (np. ocena stanu technicznego układu odpylania, a nie poszczególnych wentylatorów, kanałów przesyłowych, czy wyrzutni składających się na ten układ).

Należy ująć tu informacje o infrastrukturze nadziemnej i podziemnej, a w szczególności:

• służącej do przesyłu i magazynowania mediów produkcyjnych i pomocniczych, jak również odpadów i innych materiałów,
• wodociągu/ach,
• kanalizacji

z określeniem rodzaju sieci, ich wieku (okresu eksploatacji lub czasu jaki upłynął od ostatniego generalnego remontu), użytych materiałów, typu połączeń itp.

 Jeżeli część instalacji stanowią urządzenia podlegające przepisom w sprawie dozoru technicznego (np. zbiorniki i instalacje ciśnieniowe), należy wskazać urządzenia podlegające temu obowiązkowi oraz odwołać się do odpowiednich, aktualnych protokołów lub świadectw Urzędu Dozoru Technicznego (UDT). Źródłem informacji w tym zakresie mogą być również świadectwa homologacyjne, przeglądy gwarancyjne, certyfikaty i inne tego typu dokumenty, wydawane przez uprawnione jednostki zewnętrzne, jeżeli wnioskujący jest w ich posiadaniu(w uzasadnionych przypadkach można załączyć kopie dokumentów w wersji elektronicznej).

W tym podrozdziale zaleca się zamieścić:

• syntetyczny opis struktury organizacyjnej i podziału odpowiedzialności za wypełnianie wymogów pozwolenia zintegrowanego, w podziale na zagadnienia techniczne i organizacyjne wraz ze schematem organizacyjnym.

Zaleca się, aby opis uwzględniał informacje charakteryzujące pracę wydzielonych komórek w zakładzie (struktura, zatrudnienie oraz zakres zadań i kompetencji) odpowiedzialnych za zagadnienia ochrony środowiska, bhp i wprowadzanie najlepszych dostępnych technik oraz za bezpieczeństwo procesowe. W przypadku, gdy takie samodzielne/wyodrębnione komórki nie występują należy zamieścić stosowną adnotację. Istotną informacją może być również liczba osób zatrudnionych w zakładzie w podziale na instalacje objęte wnioskiem.

O ile w zakładzie, na którego terenie prowadzona jest działalność objęta wnioskiem, wdrożony jest SZŚ np. zgodny z wymogami normy ISO 14001 lub Rozporządzenia EMAS (lub inny system zarządzania, w ramach którego uporządkowane są również kwestie związane z ochroną środowiska), zaleca się, aby to wyraźnie zaznaczyć we wniosku, zastępując szczegółowe informacje niezbędne dla opisu zakładowych struktur ochrony środowiska odwołaniem się do załącznika cytującego lub zawierającego odpowiednie dokumenty SZŚ (wystarczy wersja elektroniczna).

Opis winien odzwierciedlać system zarządzania instalacją/instalacjami PZ i pozostałą częścią zakładu objętą wnioskiem.

Większość ogólnych informacji o instalacji i jej funkcjonowaniu znajduje się w rozdziale  3.1 Informacje ogólne o przedmiocie wniosku. W tym podrozdziale wniosku należy zamieścić dodatkowe informacje istotne z punktu widzenia wprowadzania zanieczyszczeń do powietrza i ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem, których umieszczenie w Rozdziale 1 niepotrzebnie komplikowałoby i zaciemniało ogólny opis instalacji. Będą to m.in. dostosowane do omawianego zagadnienia ochrony powietrza:

• informacje o stosowanych urządzeniach i technologiach, w szczególności informacje o charakterystyce technicznej źródeł powstawania pyłów i gazów oraz miejsc (emitorów), w których są one wprowadzane do środowiska,
• informacje o ocenie stanu technicznego urządzeń będących źródłem emisji bądź ograniczających emisje,
• opisy zakładanych wariantów funkcjonowania instalacji, w tym opisy wariantów środków zapobiegających powstawaniu zanieczyszczeń, o ile takie warianty istnieją,
• informacje o planowanych okresach funkcjonowania instalacji w warunkach odbiegających od normalnych.

Ponadto w podrozdziale tym może okazać się konieczne zamieszczenie uzupełnień do schematów technologicznych (wskazujących na przykład na różne warianty pracy źródeł lub emitorów lub pokazujących, który emitor odprowadza pyły i gazy, z których źródeł) lub bilansu masowego (pokazującego np. bilans zużywanych rozpuszczalników i emitowanych LZO, lub bilans masowy kotłowni węglowej).

Z przepisów wynikać może konieczność identyfikacji pewnych cech instalacji, z którymi wiąże się przyporządkowanie odpowiednich wymagań i tak np. znaczenie może mieć, czy:

• źródła spalania paliw są źródłami istniejącymi (dla których pozwolenie na budowę wydano przed dniem 7 stycznia 2013 r. lub dla których wniosek o wydanie takiego pozwolenia złożono przed tym dniem, pod warunkiem, że zostały one oddane do użytkowania nie później niż w dniu 7 stycznia 2014 r.), czy nowymi (dla których pozwolenie na budowę wydano po dniu 6 stycznia 2013 r. lub które zostały oddane do użytkowania po dniu 7 stycznia 2014 r.);
• gazy odlotowe z kilku źródeł są lub mają być odprowadzane do powietrza przez wspólny komin.

W przypadku instalacji istniejącej wielkość i źródła powstawania albo miejsca emisji należy przedstawić zarówno dla stanu aktualnego jak i dla stanu planowanego.

Należy pamiętać, że dla instalacji PZ w pozwoleniu zintegrowanym ustala się dopuszczalną wielkość emisji gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza istotnych z punktu widzenia ochrony środowiska jako całości. W praktyce oznacza to, że dla instalacji tych ustala się w szczególności dopuszczalną wielkość emisji gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza:

1. wymienionych w konkluzjach BAT, a jeżeli nie zostały one opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej – w BREFach;
2. objętych standardami emisyjnymi.

Wniosek o wydanie pozwolenia zintegrowanego powinien tworzyć podstawę do wydania pozwolenia spełniającego ww. wymaganie.

Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że choć w pozwoleniu zintegrowanym nie ustala się dopuszczalnej wielkości emisji gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza:

1. w sposób niezorganizowany lub za pośrednictwem wentylacji grawitacyjnej z instalacji, dla których poziom tej emisji nie został określony w przepisach w sprawie standardów emisyjnych w zakresie wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza, oraz jeżeli nie został on określony w konkluzjach BAT;
2. z instalacji do odprowadzania gazu składowiskowego do powietrza,

to jednak wniosek o pozwolenie zintegrowane powinien zawierać analizę tych emisji, gdyż mają one wpływ na stan jakości powietrza oraz można do nich odnosić się nie tylko poprzez ustalanie wielkości emisji, ale również przez określenie środków zapobiegających emisji lub ją ograniczających.

Informacje wprowadzające, jeżeli są potrzebne, należy przedstawić w tym miejscu. Informacje szczegółowe w dalszych podpunktach.

Należy określić rodzaje zanieczyszczeń i wielkość emisji w trakcie normalnej eksploatacji instalacji – w różnych wariantach (jeśli istnieją lub są przewidywane) eksploatacyjnych instalacji: np. w typowych warunkach eksploatacyjnych (optymalna wydajność operacyjna instalacji i urządzeń); w przypadku wykorzystywania instalacji do wytwarzania różnych rodzajów produktów; w przypadku funkcjonowania instalacji w różnych reżimach pracy, takich jak np. wydajność maksymalna, typowa wydajność procesowa, bieg jałowy, warunki zmniejszonej wydajności itp. Wskazanie na czas pracy źródeł powstawania i miejsc wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza w ciągu roku – w odniesieniu do poszczególnych wariantów.

Dla zidentyfikowanych źródeł powstawania emisji oraz emitorów i miejsc emisji należy określić aktualne i proponowane wielkości emisji w odniesieniu do substancji wprowadzanych do powietrza.

Należy wskazać na źródła informacji, z których wynika określona wielkość emisji.

 Zgodnie z ustawą POŚ należy określić wielkości emisji (w zakresie gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza) i wyrazić je w kg/h i w Mg/rok, a w przypadku instalacji, dla której są ustalone standardy emisyjne, także w jednostkach, w jakich wyrażone są te standardy. Ponadto zgodnie z ustawą POŚ wniosek powinien w tym miejscu zawierać również takie informacje, jak:

• czas pracy źródeł powstawania i miejsc wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza w ciągu roku;
• określenie wprowadzanych do powietrza rodzajów i ilości gazów lub pyłów przypadających na jednostkę wykorzystywanego surowca, materiału, paliwa lub powstającego produktu.

Należy pokazać, że wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza poprzedzone jest zastosowaniem działań zmierzających do ochrony powietrza, w tym środków technicznych mających na celu zapobieganie lub ograniczanie emisji.

Jeżeli opisane działania ochronne mają być realizowane w okresie, na który ma być wydane pozwolenie – należy wskazać proponowany termin zakończenia tych działań.

Jeżeli możliwe są wariantowe możliwości stosowania opisanych działań ochronnych – należy wskazać na te warianty.

Należy określić rodzaje zanieczyszczeń i wielkość emisji w warunkach odbiegających od normalnych, w szczególności takich jak rozruch i wyłączenia. Należy podać czas pracy źródeł powstawania i miejsc wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza w ciągu roku – w odniesieniu do poszczególnych sytuacji. Należy również zdefiniować warunki lub parametry charakteryzujące pracę instalacji, określające moment zakończenia rozruchu i moment rozpoczęcia wyłączania instalacji.

Dla źródeł spalania paliw dostępne są konkretne wymagania, w jaki sposób należy określać okresy rozruchu i wyłączania do celów zarządzania emisjami. Zawarte są one w decyzji wykonawczej Komisji z dnia 7 maja 2012 r. dotyczącej określenia okresów rozruchu i wyłączania do celów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE w sprawie emisji przemysłowych (Dz. Urz. UE L 123 z 09.05.2012, str. 44). Sposób podejścia do określania momentu:

• od którego kończy się rozruch, a zaczyna normalna eksploatacja,
• od którego kończy się normalna eksploatacja, a zaczyna się wyłączenie,

który został przedstawiony w ww. decyzji Komisji może zostać zastosowany jako wzorzec metodyczny do określania specyficznych procesów oraz parametrów operacyjnych pozwalających na określenie momentu zakończenia rozruchu i rozpoczęcia wyłączania źródła emisji. Określenie tych momentów musi być dostosowane do specyfiki analizowanej instalacji, jednak nadrzędna wytyczna metodyczna wynikająca z ww. decyzji Komisji jest taka, że:

• jeśli ze stanu normalnej eksploatacji zainicjowano proces zatrzymywania instalacji, to moment, od którego nie można już czerpać pożytku z pracy instalacji jest początkiem okresu wyłączenia;
• natomiast po zainicjowaniu procesu rozruchu – moment jego zakończenia i rozpoczęcie okresu normalnej eksploatacji następuje, kiedy można rozpocząć czerpać pożytek z pracy instalacji.

Nie można wykluczyć, że ta prosta zasada nie znajduje uniwersalnego zastosowana dla mnogości możliwych przypadków będących przedmiotem wniosków o pozwolenia zintegrowane, jednak odejście od tej zasady i przyjęcie innych kryteriów do określania okresów rozruchu lub zatrzymania wymaga zgodnie z niniejszymi wytycznymi uzasadnienia.

Ponadto należy uwzględnić inne – poza rozruchem i wyłączeniem – sytuacje odbiegające od normalnych, w których może być eksploatowana instalacja, dla których należałoby ustalić specjalne warunki emisyjne. W ustawie POŚ określono minimum zakresu odniesienia dla identyfikacji tych sytuacji stwierdzając, że „warunkami odbiegającymi od normalnych są w szczególności okres rozruchu, awarii i likwidacji instalacji lub urządzenia”.

Ustalając warunki przebiegu anormalnego trybu pracy instalacji nade wszystko należy kierować się obowiązkiem wynikającym wprost z ustawy POŚ, że „wielkość emisji z instalacji lub urządzenia w warunkach odbiegających od normalnych powinna wynikać z uzasadnionych potrzeb technicznych i nie może występować dłużej niż jest to konieczne”.

Ustawa POŚ wymaga, aby we wniosku przedstawić informację o planowanych okresach funkcjonowania instalacji w warunkach odbiegających od normalnych. Wymaganie to odnosi się do tych trybów anormalnego funkcjonowania instalacji, które można przewidzieć, które można zaplanować, a przynajmniej orientacyjnie oszacować.

Zgodnie z ustawą POŚ należy określić wielkości emisji (w zakresie gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza) i wyrazić je w kg/h i w Mg/rok, a w przypadku instalacji, dla której są ustalone standardy emisyjne, także w jednostkach, w jakich wyrażone są te standardy. Ponadto zgodnie z ustawą POŚ wniosek powinien w tym miejscu zawierać również takie informacje, jak:

• czas pracy źródeł powstawania i miejsc wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza w ciągu roku;
• określenie wprowadzanych do powietrza rodzajów i ilości gazów lub pyłów przypadających na jednostkę wykorzystywanego surowca, materiału, paliwa lub powstającego produktu.

Należy określić zatem aktualne i planowane:

• źródło powstawania emisji,
• miejsce emisji,
• wielkość emisji,

w odniesieniu do warunków odbiegających od normalnych.

Należy wskazać na źródła informacji, z których wynika określona wielkość emisji.

Wielkość dopuszczalnej emisji determinowana jest przez wymagania odnoszące się bezpośrednio do emisji, jak również determinowana jest poprzez oddziaływanie powodowane przez emisję. W tym podrozdziale identyfikowane są te pierwsze uwarunkowania.

Poza tym określenie tych wymagań ma szczególne znaczenie w przypadkach, gdy wielkość standardu emisyjnego nie może być odczytana wprost z przepisów, ale np. wymaga dokonania odpowiednich obliczeń, np. jak to ma miejsce w sytuacji źródła, do którego stosuje się pierwszą lub drugą zasadę łączenia, o których mowa w art. 157a ust. 2 ustawy POŚ.

Należy zwrócić uwagę, że oprócz jednoznacznych wymagań prawnych określonych w postaci standardów emisyjnych lub granicznych wielkości emisyjnych wiele zagadnień związanych z wprowadzaniem gazów lub pyłów do powietrza może być opisanych w dokumentach referencyjnych BAT i może odnosić się do sytuacji mających zastosowanie dla analizowanej instalacji (patrz: podrozdział  3.2.6 Najlepsze dostępne techniki oraz zapobieganie i ograniczanie emisji)

Standardami emisyjnymi oraz granicznymi wielkościami emisyjnymi mogą być objęte źródła emisji niezorganizowanej, jak to ma miejsce np. w przypadku emisji lotnych związków organicznych [Jak to wynika z definicji zawartych w ww. rozporządzeniu – gdy mowa jest o: (a  „wprowadzaniu lotnych związków organicznych (LZO) do powietrza w sposób niezorganizowany (emisja niezorganizowana) – rozumie się przez to LZO wprowadzane do powietrza w sposób inny niż z gazami odlotowymi, w tym LZO uwalniane z produktów;” (b) „wprowadzaniu LZO do powietrza w sposób zorganizowany (emisja zorganizowana) – rozumie się przez to LZO wprowadzane do powietrza w sposób kontrolowany przez komin lub przez urządzenia ochronne ograniczające emisję”]. 

Przy czym mamy w tej sytuacji do czynienia ze specyficznym rozszerzeniem rozumienia emisji niezorganizowanej na przypadki, które typowo byłyby rozpatrywane jako emisja zorganizowana. [„LZO wprowadzane do powietrza przez: 1) systemy wentylacji grawitacyjnej, 2) systemy mechanicznej wentylacji ogólnej, 3) zawory bezpieczeństwa i zawory odpowietrzające w instalacjach do magazynowania LZO – z wyjątkiem ich wprowadzania do powietrza przez urządzenia ochronne ograniczające emisję LZO, traktuje się jako emisję niezorganizowaną.”].

W pozwoleniu zintegrowanym tylko wtedy ustala się dopuszczalne wielkości emisji gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza w sposób niezorganizowany lub za pośrednictwem wentylacji grawitacyjnej z instalacji, jeśli poziom tej emisji został określony w przepisach w sprawie standardów emisyjnych w zakresie wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza lub jeżeli został on określony w konkluzjach BAT. Wniosek powinien zatem dawać podstawę do wydania pozwolenia również na tego rodzaju emisje.

We wniosku należy sporządzić zestawienie, z którego powinna wynikać zgodność w zakresie emisji z poszczególnych źródeł w odniesieniu do wymagań konkretnych, takich jak standardy emisyjne i graniczne wielkości emisyjne. W niniejszych wytycznych zaproponowano, aby zestawienie to miało formę, jak w Tabeli 3.2-10: Zestawienie emitorów – miejsca wprowadzania gazów i pyłów do powietrza

Należy uwzględnić terminy obowiązywania niektórych z wymagań, które wynikają między innymi z Przejściowego Planu Krajowego i zostały uwzględnione w obowiązującym w czasie opracowywania niniejszych wytycznych rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie standardów emisyjnych dla niektórych rodzajów instalacji, źródeł spalania paliw oraz urządzeń spalania lub współspalania odpadów (Dz.U. 2014 poz. 1546).

W razie konieczności istnieje możliwość odstąpienia od spełniania warunków wynikających z granicznych wielkości emisyjnych. Jeśli taka sytuacja ma miejsce w odniesieniu do przedmiotu wniosku wówczas wniosek powinien zawierać uzasadnienie dla proponowanej wielkości emisji oraz powinien odnosić się do kryteriów, które będą uwzględniane przez organ przy rozpatrywaniu tego wniosku, a zatem:

• położenie geograficzne,
• lokalne warunki środowiskowe,
• charakterystyka techniczna instalacji,
• inne czynniki mające wpływ na funkcjonowanie instalacji,
• inne czynniki mające wpływ na środowisko jako całość.

W razie „możliwości wystąpienia znaczącego transgranicznego oddziaływania na środowisko na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w przypadku nowej lub istotnie zmienianej instalacji wymagającej uzyskania pozwolenia zintegrowanego, stosuje się odpowiednio przepisy działu VI ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, z tym że przez dokumentację, o której mowa w art. 108 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, rozumie się część wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego, która umożliwi państwu, na którego terytorium może oddziaływać instalacja wymagająca uzyskania takiego pozwolenia, ocenę możliwego znaczącego transgranicznego oddziaływania na środowisko.” [„Art. 108. 1. Organ administracji właściwy do wydania decyzji, o których mowa w art. 104 ust. 1 pkt 1, przeprowadzający ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, w przypadku stwierdzenia możliwości znaczącego transgranicznego oddziaływania na środowisko na skutek realizacji planowanego przedsięwzięcia: 1) wydaje postanowienie o przeprowadzeniu postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko, w którym ustala zakres dokumentacji niezbędnej do przeprowadzenia tego postępowania oraz obowiązek sporządzenia tej dokumentacji przez wnioskodawcę, w języku państwa, na którego terytorium może oddziaływać przedsięwzięcie”.]

W praktyce ta część wniosku poprzedzona jest właściwie w każdym przypadku uprzednio przeprowadzoną procedurą oceny oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym. Jest tak, ponieważ nowa instalacja, której eksploatacja wymaga uzyskania pozwolenia zintegrowanego, która miałaby generować oddziaływanie transgraniczne w praktyce zawsze podlegać będzie obowiązkowi uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, ewentualnie postanowienia, o którym mowa w art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. nr 199, poz. 1227 z późn. zm.), w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia w zakresie oddziaływania na obszar Natura 2000 dla planowanego przedsięwzięcia. Natomiast ewentualne zwiększenie zdolności przetwarzania instalacji, które miałoby prowadzić do pojawienia się oddziaływania transgranicznego w praktyce będzie wiązać się z koniecznością realizacji przedsięwzięcia, które również będzie powodować ww. konsekwencje formalne. W związku z czym w niniejszych wytycznych ograniczono się do wskazania na ewentualność uwzględnienia we wniosku o pozwolenie zintegrowane ustaleń zawartych w raporcie o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Ponadto zwraca się uwagę również na to, aby przy identyfikacji ewentualnego oddziaływania transgranicznego uwzględniać również skutki wydarzenia awaryjnego, w tym poważnej awarii przemysłowej.

Sposób i zakres monitoringu procesów technologicznych, wielkości emisji lub stanu środowiska powinien uwzględniać:

• prawne obowiązki w zakresie ciągłych pomiarów emisji w razie wprowadzania do środowiska znacznych ilości substancji lub energii;
• prawne obowiązki w zakresie okresowych pomiarów wielkości emisji;
• zasady ewidencjonowania wyników pomiarów oraz ich przechowywania przez odpowiedni okres;
• zakres i sposób monitorowania procesów technologicznych, w tym pomiaru i ewidencjonowania wielkości emisji w zakresie, w jakim wykraczają one poza wymagania, o których mowa w art. 147 i 148 ust. 1 ustawy POŚ;
• sposób postępowania w przypadku uszkodzenia aparatury pomiarowej służącej do monitorowania procesów technologicznych, jeżeli jej zastosowanie jest wymagane;
• sposób i częstotliwość przekazywania niezbędnych informacji i danych, organowi właściwemu do wydania pozwolenia, wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska i ewentualnie innym organom administracji publicznej.

Wynikające wprost z przepisów prawa obowiązki monitoringowe zostały określone w dwóch rozporządzeniach:

• rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2014 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz.U. 2014 poz. 1542);
• rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji lub urządzenia i innych danych oraz terminów i sposobów ich prezentacji (Dz.U. 2008 nr 215 poz. 1366).

Ponadto, jak to jednoznacznie wynika z ustawy POŚ proponowane procedury monitorowania procesów technologicznych istotnych z punktu widzenia wymagań ochrony środowiska, w szczególności pomiaru lub ewidencjonowania wielkości emisji, powinny wskazywać usytuowanie stanowisk do pomiaru wielkości emisji w zakresie gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza oraz proponowany zakres, metodykę i sposób wykonywania tych pomiarów.

W przypadku, kiedy w  konkluzjach BAT znalazły się zapisy dotyczące monitorowania, niezbędne jest ich uwzględnienie. W przypadku braku konkluzji BAT – można uwzględnić BREFyw zakresie, w jakim wykraczają one poza wymagania ustawy POŚ (wraz z aktami wykonawczymi) dotyczące pomiarów.