Biznes śmieciowy, czyli jak legalnie prowadzić gospodarkę odpadową i nie zagrażać środowisku

Wszyscy widzimy jak rozwijająca się gospodarka oraz wygodne życie spowodowały powstanie problemu w postaci rosnących gór odpadów zanieczyszczających naszą planetę: lądy, morza i oceany. Sposobem, aby temu zapobiec jest dążenie do odpowiedzialnego gospodarowania odpadami, tak aby ograniczyć ich ilość, a jednocześnie nie zagrażać środowisku. Jednym z takich sposobów jest recykling dający drugie życie powstałym odpadom. Takie rozwiązanie jest przyjazne środowisku i znacznie zmniejsza ilości powstających odpadów, a dodatkowo… można na nim zarobić. Gospodarka odpadami wiąże się z surowymi wymaganiami, koniecznością posiadania odpowiednich decyzji administracyjnych, pozwoleń i zezwoleń, które szczegółowo określą sposób prowadzenia poszczególnych procesów i wszystkich etapów postępowania z odpadami. Określone w nich sposoby gospodarki odpadami mają na celu chronić środowisko przed zanieczyszczeniem bądź skażeniem.

Chcąc podjąć się działalności w zakresie gospodarki odpadami należy pamiętać, że wymaga to nie tylko szczegółowego uregulowania formalnego, ale także podjęcia działań inwestycyjnych w celu dostosowania obiektów do prowadzenia tego rodzaju działalności. Prawidłowe dostosowanie obiektów i uzyskanie wymaganych decyzji administracyjnych pozwoli uniknąć wysokich kar finansowych i wiążących się z tym problemów.

Poniżej przedstawiamy informacje co należy zrobić, aby legalnie gospodarować odpadami, nie zanieczyszczać środowiska i zarobić.

Kiedy mamy do czynienia z odpadem?

Na samym początku należałoby wyjaśnić co to jest odpad, tzn., kiedy mamy z nim do czynienia oraz jak kwalifikujemy odpady. Zgodnie z definicją zawartą w ustawie o odpadach przez pojęcie odpadu rozumie się każdą substancję lub przedmiot, których posiadacz:

• pozbywa się,
• zamierza się pozbyć lub
• do których pozbycia się jest obowiązany.

Oznacza to bowiem, że w momencie kiedy jakaś rzecz, w której jesteśmy posiadaniu przestaje nam być fizycznie potrzebna, to wtedy staje się odpadem i wymaga zagospodarowania poprzez jej przekazanie do odzysku lub utylizacji.

Np. za odpad należy uznać ścinki materiałów tekstylnych powstałych z procesów produkcyjnych, które już nie nadają się do ponownego wykorzystania. Jeżeli okazałoby się, że powstałe ścinki są wystarczające do ponownego użycia, to wtedy nie mamy do czynienia z odpadem, a dalej z produktem przeznaczonym do ponownego użycia w procesie produkcyjnym. Warunkiem jest, że powstałe ścinki są nadal możliwe do wykorzystania, bez jakichkolwiek innych procesów przygotowawczych. Jeżeli koniecznym jest ich jakakolwiek obróbka przed dalszym wykorzystaniem, to mamy do czynienia z procesem odzysku odpadów, polegającym na przygotowaniu do ponownego użycia.

Jeżeli chodzi o klasyfikację odpadów to, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Klimatu z 2 stycznia 2020 r. w sprawie katalogu odpadów, odpady dzielimy na 20 grup w zależności od źródła ich powstania. Oprócz podziału na grupy, dzielimy je również na odpady niebezpieczne oraz odpady inne niż niebezpieczne. Kody odpadów niebezpiecznych oznaczone są gwiazdką (*) i wymagają szczególnych działań zmierzających do ich odzysku lub utylizacji.

Wskazówki, jak legalnie gospodarować odpadami

Chcąc rozpocząć działalność w zakresie przetwórstwa odpadów należy pamiętać o:

• Po pierwsze, do tego rodzaju działalności potrzebna będzie nieruchomość, do której przedsiębiorca zamierzający przetwarzać odpady musi posiadać tytuł prawny np. akt notarialny lub umowę dzierżawy. Należy pamiętać, że w zależności od rodzaju przetwarzanych odpadów, nieruchomość będzie musiała spełniać wymagania w zakresie magazynowania odpadów zgodnie z art. 25 Ustawy z dnia 14 grudnia 2020 r. o odpadach oraz Rozporządzenia Ministra Klimatu z 11 września 2020 r. w sprawie szczegółowych wymagań dla magazynowania odpadów.
• Po drugie, do procesu przetwarzania niezbędne będą instalacje lub urządzenia służące do przetwarzania odpadów, które stanowić będą własność podmiotu zamierzającego przetwarzać odpady. Obecnie rynek oferuje wiele różnych instalacji oraz urządzeń służących przetwarzaniu odpadów.
• Po trzecie, przedsiębiorca musi uzyskać klika niezbędnych decyzji, które umożliwią mu legalne gospodarowanie odpadami w zakresie ich przetwarzania. Do decyzji tych zaliczamy:
  • DŚ, czyli decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięcia,
  • WZ, czyli decyzja o warunkach zabudowy (tylko w sytuacji, gdy działka, na której będzie prowadzona działalność nie posiada MPZP, w przypadku uchwalonego miejscowego planu zagospodarowania – jego zapisy muszą umożliwiać prowadzenie takiej działalności),
  • zezwolenie na zbieranie i/lub przetwarzanie odpadów.

Dodatkowo, każdy przedsiębiorca, który gospodaruje odpadami, a nie podlega pod wyłączenia – musi posiadać wpis w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce, odpadami, w skrócie BDO, a następnie prowadzić bieżące ewidencje i składać coroczne sprawozdania za pośrednictwem systemu BDO.

Prowadzimy kompleksowe postępowania w obszarze pozwoleń związanych z gospodarką odpadową.

Zadzwoń do nas i dowiedz się więcej, tel. 68 411 40 52.

Gospodarka odpadami

Drugie życie odpadów, czyli jak postępować z odpadami by na tym zyskać?

Przetwarzanie odpadów to ogół procesów mających na celu odzysk odpadów obejmujący ich recykling, biologiczne procesy przetwarzania oraz termiczną obróbkę w celu odzysku energii. Oznacza to bowiem, że stosowanie procesów odzysku odpadów spowoduje znaczne zmniejszenie ich ilości znajdujących się w ogólnie pojętym środowisku. Aby takie procesy były możliwe do zastosowania, zwłaszcza procesy recyklingu, odpady te muszą spełniać pewne wymagania. Dlatego też podstawą gospodarki odpadowej jest SELEKCJA odpadów. To dzięki dokładnie wyselekcjonowanym odpadom u źródła, znacznie zmniejsza się liczba odpadów przeznaczonych do unieszkodliwienia, a tym samym zwiększa się ilość odpadów mogących być poddanym procesom odzysku.

Przedsiębiorcy, którzy są jedynie wytwórcą odpadów, a zależy im na racjonalnej gospodarce odpadami, podejmują się selektywnego gromadzenia wytworzonych przez siebie odpadów. Selekcja u źródła jest najlepszym z możliwych (ale i spełniającym wymagania przepisów) sposobów do przygotowania odpadów do dalszej obróbki. I tu pojawia się pierwsza możliwość, nie tyle zarobienia, ale co najmniej zaoszczędzenia. Przekazanie wyselekcjonowanych odpadów do punktów zbierania bądź przetwarzania wiąże się zazwyczaj z odpłatnością za taką usługę. W przypadku odpadów komunalnych nakaz gromadzenia selektywnego jest nie tylko sposobem zmniejszenia opłat, ale i działaniem zgodnym z aktualnie obowiązującymi przepisami. W przypadku pozostałych grup odpadów w praktyce może się okazać, że żaden inny podmiot nie będzie chciał przyjąć do przetworzenia odpadów, które nie są zebrane i magazynowane selektywnie.

Konieczność segregacji odpadów po ich wcześniejszym zmieszaniu to zbędne i zupełnie niepotrzebne koszty. Dla wytworzonych odpadów, po segregacji przeprowadzonej już w zakładzie wytwarzającym odpady, a dodatkowo przygotowane do transportu, np. poprzez sprasowane lub zbelowane o wiele łatwiej można znaleźć odbiorcę, który będzie w stanie i zechce je przejąć. Powód jest prosty: zanieczyszczone i zmieszane odpady po przetworzeniu (segregacji, czyszczeniu, mieleniu itp.) zazwyczaj nadal są odpadami, dla których trzeba znaleźć odbiorcę lub samemu dalej przetwarzać. W przypadku przetwarzania czystego strumienia odpadów dużo łatwiej jest poddać je procesowi recyklingu i uzyskać inny, pełnowartościowy produkt, który można sprzedać i zarobić bądź wykorzystać we własnych procesach produkcyjnych. Najpopularniejsze procesy przetwarzania to np. granulowanie/mielenie tworzyw sztucznych, w wyniku którego można otrzymać gotowy granulat do produkcji elementów tworzywowych z PE, PP, itp.

Recykling

Innym często spotykanym procesem jest recykling (kruszenie) odpadów budowlanych, w wyniku którego powstaje pełnowartościowe kruszywo budowlane, które następnie może zostać sprzedane jako podbudowy do budowy dróg. To jakie normy musi spełniać odpad, aby móc przeznaczyć go do recyklingu zależy od sposobu jego późniejszego wykorzystania, ponieważ większe wymagania muszą spełniać tworzywa sztuczne przeznaczone do produkcji butelek na wodę niż odpady przeznaczone do produkcji np. elementów urządzeń ogrodniczych. I tu znowu pojawia się kwestia segregacji u źródła – lepiej posegregowane, to lepiej wykorzystane.

Przedsiębiorca, który chce prowadzić działalność w zakresie zbierania bądź przetwarzania odpadów musi uzyskać decyzje administracyjne, które szczegółowo określą zasady i dopuszczalne metody postępowania z odpadami. Dokumenty te umożliwią prowadzenie legalnej działalności oraz pozwolą uniknąć kar finansowych za działalność bez wymaganych pozwoleń.

Niezbędne do uzyskania decyzje to:

• decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji inwestycji,
• decyzja o warunkach zabudowy (jeżeli nie ma uchwalonego MPZP),
• zezwolenia na zbieranie i/lub przetwarzanie odpadów.

Decyzja środowiskowa

Pierwszą z omawianych decyzji jest decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach, której uzyskanie wynika z art. 72 ust. 1 pkt. 3 i 21) ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Zgodnie z tym przepisem Wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach następuje przed uzyskaniem:

(…)

3) decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu – wydawanej na podstawie ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym

(…)

21) zezwolenia na zbieranie odpadów, zezwolenia na przetwarzanie odpadów i zezwolenia na zbieranie i przetwarzanie odpadów wydawanych na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.

W celu opracowania niezbędne dokumentacji stanowiącej załącznik do wniosku o wydanie decyzji należy ustalić kwalifikację przedsięwzięcia. W przypadku przetwarzania odpadów zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko przedsięwzięcie możemy zakwalifikować jako:

• przedsięwzięcie zawsze znacząco oddziałujące na środowisko 2 ust. 1 pkt. 41-47), dla których wymagane jest opracowanie raportu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko;
• przedsięwzięcie potencjalnie znacząco oddziałujące na środowisko 3 ust. 1 pkt. 82), dla którego należy opracować kartę informacyjną przedsięwzięcia*.

* Jeżeli planowana inwestycja znajduje się w przedsięwzięciach potencjalnie znacząco oddziałujących na środowisko, ale oddziałuje na obszar Natura 2000 to organ (RDOŚ) ma możliwość zobowiązania podmiotu do opracowania bardziej szczegółowej dokumentacji jaką jest raport.

Karta informacyjna przedsięwzięcia musi zawierać wiele szczegółowych informacji, których zakres został określony w art. 62a ooś. Opracowani tej dokumentacji jest dość skomplikowane i wymaga już na tym etapie przewidywania jakie procesy, na jaką skalę będą prowadzone i jakie będą powstawały emisje z planowanej działalności. W przypadku raportu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, jego zakres jest o wiele bardziej szczegółowy (art. 66 ooś), a osoba go opracowująca musi posiadać specjalne wykształcenie w tym zakresie bądź posiadać wymagane doświadczenie zawodowe.

Wniosek wraz załącznikami (art. 74 ooś) należy złożyć do wójta, burmistrza, prezydenta miasta właściwego ze wzgl. na lokalizację inwestycji.

Decyzja o warunkach zabudowy

Kolejną decyzją, bez której nie będzie możliwe prowadzenie procesów przetwarzania odpadów jest decyzja o warunkach zabudowy. Uzyskanie tej decyzji jest konieczne w sytuacji, gdy działka, na której realizowana będzie inwestycja, nie podsiada MPZP. Z decyzji tej wynikać będzie czy, na przedmiotowej nieruchomości będzie można gospodarować odpadami, w tym je zbierać bądź przetwarzać.

Zazwyczaj wzory wniosków o wydanie warunków zabudowy są dostępne do pobrania w gminach, na terenie których ma być realizowana inwestycja. Opracowanie takiego wniosku nie jest skomplikowane, jednak zawsze lepiej skorzystać z pomocy specjalisty, który rozwieje wszelkie wątpliwości i pomoże przygotować niezbędne dokumenty, mapy i załączniki, aby pozytywnie załatwić sprawę.

Jednym z obligatoryjnych załączników do wniosku o wydanie WZ jest decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach.

Zezwolenie na zbieranie i/lub przetwarzanie odpadów

Ostatnim etapem zmierzającym do legalnego gospodarowania odpadami jest uzyskanie przedmiotowego zezwolenia.

W zależności od rodzaju prowadzonej działalności można uzyskać zezwolenie na:

• zbieranie odpadów,
• przetwarzanie odpadów,
• zbieranie i/lub przetwarzanie odpadów.

Wymagania jakie musi spełniać wniosek o wydanie zezwolenia na zbieranie odpadów określone zostały w art. 42 ust. 1 ustawy o odpadach, natomiast wymagania wniosku w zakresie przetwarzania zostały określone w art. 42 ust. 2 u.o.

Dodatkowo do każdego z wniosków należy dołączyć wymagane dokumenty m.in. zaświadczenie o niekaralności za przestępstwa przeciwko środowisku, MPZP lub decyzję o warunkach zabudowy, decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, operat ppoż. oraz postanowienie Komendanta Państwowej Straży Pożarnej i in. bez których wniosek nie zostanie pozytywnie rozpatrzony. Wyjątkiem jest sytuacja, w której nie będziemy magazynować odpadów palnych, w takim przypadku operat ppoż. oraz postanowienie Komendanta PSP nie będzie wymagane.

Ustawodawca przewidział również możliwość uzyskania jednego zezwolenia na zbieranie i przetwarzania odpadów zamiast dwóch odrębnych (art. 41 ust. 5 u.o.). Z tego względu podmiot, który zamierza prowadzić działalność w zakresie zbierania i przetwarzania odpadów musi opracować jeden wniosek zawierający wymagania przewidziane dla wniosku na zbieranie i przetwarzanie odpadów (art. 41 ust. 8 u.o.)

Przygotowanie wniosku

Przygotowanie wniosku jest dosyć pracochłonne i wymaga udzielenia wyczerpujących wyjaśnień odnośnie planowanej działalności. Dobrze opracowany wniosek pozwala rozwiać wszelkie wątpliwości urzędników i szybko załatwić sprawę. Z tego względu bezpiecznie jest skorzystać z pomocy specjalisty tj. firma BHPEX sp. z o.o.

Gotowy wniosek należy złożyć we właściwym urzędzie. Zgodnie z art. 41 ust. 3 ustawy o odpadach, w określonych przypadkach np. dla przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko lub w przypadku, gdy maksymalna łączna masa wszystkich rodzajów odpadów magazynowanych w okresie roku (w przypadku zezwolenia na zbieranie odpadów) przekracza 3000 Mg organem właściwym jest marszałek województwa. W pozostałych sprawach organem właściwym jest starosta.

Prowadzenie działalności specjalistycznych takich jak np. stacje demontażu pojazdów, punkty zbierania i przetwarzania zużytych sprzętów elektrycznych i elektronicznych, posiadają szczegółowe restrykcje w zakresie spełniania wymagań odnośnie np. magazynowania odpadów. Temat przybliżymy już w kolejnym artykule.

Sporządzenie wszystkich wniosków o wydanie decyzji administracyjnych dokumentacji najlepiej zlecić specjaliście, który fachowo i kompleksowo opracuje i przygotuje niezbędne dokumenty gotowe do złożenia w urzędzie. Jeżeli planujesz inwestycję związaną z gospodarką odpadami, nie czekaj i już dziś skontaktuj się z nami, pomożemy ustalić plan działań i opracować wymagane dokumenty.

Anna Pietsch – Inspektor Ochrony Środowiska

Katarzyna Kulig – Inspektor Ochrony Środowiska

Oferujemy kompleksową obsługę w zakresie ochrony środowiska. Opracowujemy zaległą dokumentację, zajmiemy się bieżącą ewidencją odpadów, uzyskaniem odpowiednich pozwoleń i wiele innych.

Zadzwoń do nas i dowiedz się więcej, tel. 68 411 40 52.

Usługi ochrona środowiska