Przegląd odzieży ochronnej

Przegląd techniczny środków ochrony indywidualnej rozpoczniemy przeglądem odzieży ochronnej…

Ważną i podstawową informacją jest fakt, że odzież ochronna to nie to samo co odzież robocza. Odzież robocza stosowana jest przez pracownika wówczas, jeśli podczas wykonywania pracy istnieje ryzyko mocnego zabrudzenia odzieży osobistej, lub podczas której występuje możliwość działania czynników przyspieszających niszczenie odzieży własnej. Odzież robocza nie posiada właściwości zabezpieczających pracownika przed działaniem czynników szkodliwych lub niebezpiecznych. Inaczej sprawy się mają jeśli chodzi o odzież ochronną. Stosowanie odzieży ochronnej ma na celu ZABEZPIECZENIE pracownika przed działaniem czynników szkodliwych lub niebezpiecznych zidentyfikowanych w środowisku pracy. Odzież ochronna klasyfikowana jest do środków ochrony indywidualnej i charakteryzuje się właściwościami zapobiegającymi wystąpieniu choroby zawodowej lub uszkodzenia ciała pracownika. Stosuje się ją zastępczo za odzież osobistą pracownika lub nakłada się ją na odzież własną. Odzież ochronną klasyfikujemy jako odzież chroniącą przed:

• czynnikami mechanicznymi;
• czynnikami gorącymi;
• zimnem;
• opadami atmosferycznymi;
• czynnikami chemicznymi;
• pyłami;
• porażeniem prądem;
• czynnikami biologicznymi;
• promieniowaniem jonizującym i elektromagnetycznym.

Jak przeprowadzić samodzielną kontrolę stanu technicznego ŚOI odzieży ochronnej?

Przegląd stanu technicznego odzieży ochronnej powinien zawierać:

• monitorowanie terminów zachowania parametrów ochronnych odzieży (informacje te zawarte są w instrukcji użytkowania oraz znakowaniu);
• weryfikację, czy została przekroczona liczba cykli konserwacji sprzętu (na podstawie informacji zawartych w instrukcji użytkowania oraz znakowaniu);
• ocenę wizualną potencjalnych uszkodzeń;
• przeprowadzenie prostych badań niewymagających specjalistycznego sprzętu, opisanych niżej.

Wizualna ocena wyrobów powinna zidentyfikować:

• rozprucie, rozdarcie, przecięcie – uszkodzenia mechaniczne;
• zwęglenie, dziury będące skutkiem przypalenia, czy też stopnienia – uszkodzenia termiczne;
• zmiana barwy, spęcznienie, dziury – uszkodzenia chemiczne;
• ubytki elementów;
• zanieczyszczenia (chemiczne oraz biologiczne).

 

Jeśli którekolwiek z badań zakończy się wynikiem negatywnym, jest to sygnał świadczący o utracie właściwości ochronnych odzieży. W takiej sytuacji odzież należy natychmiastowo wycofać z użytkowania i przekazać do ponownych oględzin i oceny przez producenta, jego serwisu, bądź innej osoby posiadającej odpowiedni zakres wiedzy w tej dziedzinie.

Kontrola odzieży chroniącej przed działaniem czynnika gorącego

• Odzież ochronna stosowana do prac w narażeniu na działanie gorących czynników, powinna charakteryzować się odpornością na działanie wysokich temperatur (tj. wykonana z materiałów nietopliwych, niekurczących się pod wpływem wysokich temperatur), powinna być odporna na zapalenie oraz na działanie iskier i odprysków metali w stanie ciekłym, a także powinna chronić przed możliwością ewentualnego oparzenia przy kontakcie z gorącymi, ciekłymi metalami oraz gorącymi metalami oraz izolować ciepło.
• Odzież chroniącą pracownika przed działaniem czynnika gorącego powinna być oznakowana symbolem A.
• Odzieży tej zostają przypisane dane klasy, znaczone odpowiednio symbolami: A- niepalność, B- odporność na ciepło konwencyjne, C- odporność na promieniowanie, D- odporność na rozpryski płynnego aluminium, E- odporność na rozpryski płynnego żelaza.
• Parametry ochronne odzieży zyskuje się poprzez zastosowanie odpowiednich materiałów oraz ich układów. Należy pamiętać, że już delikatne przerwanie ciągłości materiałów, a także występujące zanieczyszczenia oraz wady zapięć i szwów, obniżają właściwości ochronne odzieży, a nawet mogą spowodować zagrożenia dla użytkownika.
• Odzież chroniącą przed działaniem czynników szkodliwych można znakować:

	Odzież chroniąca przed czynnikami gorącymi zgodna z EN 531 A – niepalność; B – odporność na ciepło konwekcyjne; C – odporność na promieniowanie cieplne; D – odporność na rozpryski płynnego aluminium; E – odporność na rozpryski stopionego żelaza.
	Odzież chroniąca przed czynnikami termicznymi (niepalna)

W jaki sposób wykonać przegląd odzieży dla spawaczy (odzież trudnopalna wykonana z tkaniny bawełnianej- impregnowanej przeciwpalnie oraz z tkanin aramidowych)?

Rozłóż odzież na płaskiej powierzchni, wyrównaj materiał. Poddaj kontroli wizualnej przód i tył odzieży.

1. Zauważone zwęglone miejsca, nadtopione oraz widoczne dziury w warstwie zewnętrznej odzieży świadczą o jej kontakcie z gorącymi, rozgrzanymi przedmiotami lub odpryskami. Odzież taką należy wycofać z użytkowania jeśli dziury i zwęglenia są rażące. Jeśli ubytki są niewielkie – odzież poddać naprawie.
2. Odzież zanieczyszczoną substancjami łatwopalnymi na niewielkiej powierzchni należy oddać konserwacji, zgodnie z instrukcją producenta. Tak zabezpieczona odzież nie stwarza zagrożenia dla pracownika, nawet gdy zostaną widoczne plamy na odzieży. Jeśli zabrudzenia są na całej powierzchni – odzież należy wycofać z użytkowania.

Rozciągnij lekko szwy, a następnie obserwuj, czy nie ulegną rozstąpieniu łączone elementy odzieży.

Za wynik negatywny uznaje się widoczne rozerwanie szwu. Odzież taką należy wycofać z użytkowania.

Przesuwając zamek błyskawiczny wzdłuż odzieży, należy poddać próbie zapięcia i rozpięcia.

1. Uszkodzenie zamków negatywnych lub rzepów dyskwalifikuje użyteczność odzieży w procesie pracy. Uszkodzony zamek błyskawiczny wypruj i wszyj nowy, zgodnie z zaleceniem producenta – uwzględnionym w dokumentacji producenta.
2. Zanieczyszczone rzepy oczyść i sprawdź czy zapięcie jest skuteczne. Jeśli stwierdzono wadę rzepu, należy wszyć nowy – identyczny jak poprzedni, chyba że producent odzieży w dokumentacji nie zawarł takich informacji. Sposób wszycia rzepu również powinien być zgodny z zalecaniami producenta.

 

 

Nieprawidłowo naprawiona odzież może być bezpośrednią przyczyną zdarzenia wypadkowego.

Zaleca się naprawiać uszkodzoną odzież naszywając łaty z materiałów z których odzież została uszyta, przy zastosowaniu nici o właściwościach niepalnych.

Przegląd odzieży dedykowanej spawaczom mamy za sobą, pora dowiedzieć się jak wykonać przegląd odzieży z tkanin aluminizowanych…

Co to jest tkanina aluminizowana? Do czego służy? Kto ją nosi? Jak wykonać przegląd jej użyteczności?

Tkanina aluminizowana jak sama nazwa nas naprowadza, jest materiałem posiadający pakiety włókiennicze o aluminiowej powierzchni. Odzież aluminizowana jest stosowana przez pracowników narażonych na działanie bardzo wysokich temperatur (odporność tkaniny do 1000°C) oraz pracowników, którzy mają kontakt z gorącymi odpryskami, np. metali. Tkanina aluminizowana cechuje się lekkością i wysoką wytrzymałością. Mimo to nie należy przyjmować, że odzież wykonana z tej tkaniny nie podlega przeglądom stanu technicznego – przeciwnie, ze względu na warunki szkodliwe, niebezpieczne dla pracownika przegląd odzieży musi być systematyczny.

Rozłóż odzież na płaskiej powierzchni, wyrównaj materiał. Poddaj kontroli wizualnej przód i tył odzieży. Spodnią warstwę odzieży oceń po jej rozpięciu i rozłożeniu.

1. Gdy na powierzchni odzieży zauważono zabrudzenia substancjami łatwopalnymi, wówczas odzież ta powinna być wycofana z użytkowania.
2. Gdy na powierzchni odzieży zauważono dziury bądź inne uszkodzenia w materiale (również przypalenia, zwęglenia materiału), wówczas wynik przeglądu odzieży należy uznać za negatywny.

Rozciągnij lekko szwy oraz miejsca przy zapięciach, następnie zwróć uwagę, czy miejsca przy szwach nie ulegają rozstąpieniu.

Za wynik negatywny przeglądu można uznać, jeśli zaobserwowano nieciągłość materiału. Zalecane jest wówczas natychmiastowe wycofanie odzieży i naprawa jej w autoryzowanym serwisie.

Przegląd techniczny odzieży chroniącej przed działaniem czynników mechanicznych

Odzież chroniąca pracownika przed czynnikami mechanicznymi to odzież, która chroni użytkownika przed skutkami przekłucia, przecięcia narzędzia ostrymi, lub przed nieoczekiwanym pochwyceniem przez elementy ruchome maszyny.

Odzież chroniąca przez czynnikami niebezpiecznymi (mechanicznymi) to również odzież ostrzegawcza, np. taka która stosowana jest przez pracowników drogowych. Należy pamiętać, że odzież ostrzegawcza powinna posiadać znakowanie informujące nabywcę o dopuszczalnej ilość cykli konserwacji, ze względu na możliwą utratę/zmianę barwy tej odzieży. Wykonując przegląd przydatności odzieży ostrzegawczej prócz zwrócenia uwagi na barwę tej odzieży, zwrócić należy uwagę na trwałość materiału, który poprzez narażenie na czynniki gorąca lub zimna może stracić swoją odporność.

Odzież chroniąca przed działaniem na czynniki mechaniczne z włączeniem odzieży ostrzegawczej znakuje się następująco:

	Odzież chroniąca przed czynnikami mechanicznymi
	Ubrania ostrzegawcze X – klasa powierzchni materiału wg PN-EN 471 (1-3) Y – klasa materiału odblaskowego wg PN-EN 471 (1 lub 2)

Rozłóż odzież na płaskiej powierzchni, wyrównaj materiał. Poddaj kontroli wizualnej przód i tył odzieży.

1. Nieznaczne zidentyfikowane uszkodzenia powierzchni materiału odzieży, szwów oraz zapięć należy naprawić używając do tego materiałów zastosowanych do jej konstrukcji. Naprawę należy zlecić osobom przeszkolonym/ kompetentnym.
2. W przypadku odzieży stosowanej przez pilarzy (operatorów ręcznych pilarek łańcuchowych), chroniącej przed przecięciem piłą łańcuchową, odzież dyskwalifikującą do ponownego użycia jest odzież w której zidentyfikowano przecięcia w warstwie ochronnej, tzw. wkładce.

Rozłóż odzież na płaskiej powierzchni, zwróć uwagę, aby materiał był wyrównany. Następnie poddaj obserwacji przód i tył odzieży. Osobno oceń barwę tła- materiał fluorescencyjny- oraz pasy odblaskowe. Zidentyfikowane zabrudzenia należy poddać konserwacji (uwzględniając przy tym zalecenia producenta, zawarte w instrukcji użytkowania). Po przeprowadzonej konserwacji, czystą odzież ocenić ponownie. 

Jeśli odzież po procesie konserwacyjnym/czyszczenia, nadal utrzymuje zabrudzenia o charakterze trwałym (tj. zabrudzenie olejami, smarami itp.), której zabrudzenia obejmują ponad 5% powierzchni odzież, nie kwalifikuje się do ponownego użycia.

Rozłóż odzież na płaskiej powierzchni, zwróć uwagę, aby materiał był wyrównany. Następnie poddaj obserwacji przód i tył odzieży. Osobno oceń barwę tła – materiał fluorescencyjny- oraz pasy odblaskowe. Zwróć uwagę na odcień- barwę, odzieży ze strony wewnętrznej i zewnętrznej pod kątem wyblaknięcia.

Gdy odbarwienie odzieży (wyblaknięcie) zajmuje więcej niż 5% powierzchni, strony zewnętrznej od wewnętrznej odzieży, wtedy wówczas odzież należy wycofać z użytkowania.

Rozłóż odzież na płaskiej powierzchni, zwróć uwagę, aby materiał był wyrównany. Następnie poddaj obserwacji przód i tył odzieży, zwracając szczególną uwagę na pasy odblaskowe. W razie zauważenia zabrudzeń- odzież oddać do czyszczenia, zgodnie z zaleceniami producenta. Po procesie czyszczenia odzież poddać kolejnej obserwacji.

Odzież która nie nadaje się do ponownego użycia to odzież charakteryzująca się: zniszczeniem warstwy odbijającej światło powstałej w skutek nieprawidłowej konserwacji odzież lub z powodu tarcia w trakcie użytkowania odzieży.

Przegląd odzieży chroniącej pracownika przed działaniem czynników chemicznych

Do odzieży chroniącej pracownika przed działaniem czynników chemicznych należy specjalistyczna odzież, która ma chronić użytkownika przed niebezpiecznymi substancjami chemicznymi, do których zaliczamy: gazy, ciecze, dymy, pary, a nawet pyły. Wybór odpowiedniej odzieży ochronnej chroniącej pracownika przed narażeniem na czynniki chemiczne jest procesem niezwykle trudnym i złożonym, ponieważ wybrana odzież ochronna musi zapewnić pracownikowi 100% ochronę we wszystkich fazach użytkowania danej substancji chemicznej, a skutki oddziaływania chemikaliów mogą być odmienne na każdym etapie użyteczności. Kolejnym kryterium jakie należy wziąć pod uwagę przy doborze odzieży chroniącej przed niebezpiecznymi substancjami chemicznymi jest rodzaj czynnika chemicznego oraz jego stężenie w środowisku pracy, a także czas ekspozycji pracownika na to zagrożenie. Ze względu na to, że praca w narażeniu na czynniki chemiczne to rodzaj specyficznych prac, dlatego odzież ochronną dzielimy na odzież jednorazowego bądź krótkotrwałego użytku oraz odzież wielkokrotnego (długotrwałego) użytku. Zgodnie z normami europejskimi odzież stosowaną przy pracach z substancjami chemicznymi kategoryzujemy według typów:

• I i II – odzież chroniąca przed substancjami chemicznymi w postaci gazów, cieczy oraz drobnych cząstek (PN EN 943-1 oraz PN EN 943-2);
• III – odzież chroniąca przed substancjami chemicznymi w postaci strumienia cieczy (PN-EN 14605);
• IV – odzież chroniąca przed substancjami chemicznymi w postaci rozpylonej cieczy (PN-EN 14605);
• V – odzież chroniąca przed pyłami (PN-EN ISO 13982-1);
• VI – odzież chroniąca przed substancjami chemicznymi w postaci odprysków cieczy (PN-EN ISO 13034).

Dobierając, a także w późniejszym etapie wykonując przegląd odzieży ochronnej chroniącej przed substancjami chemicznymi należy pamiętać, że decydującą kwestią dotyczącej ochrony jest poziom wytrzymałość materiałów na działanie czynników chemicznych. Odzież taką oznacza się następująco:

Odzież chroniąca przed czynnikami chemicznymi informująca użytkownika o konieczności zapoznania się  z instrukcją

Rozłóż odzież na płaskiej powierzchni, zwróć uwagę, aby materiał był wyrównany. Następnie poddaj obserwacji przód i tył odzieży. Jeśli zauważysz na powierzchni odzieży miejsca odbarwienia, zabrudzenia spowodowane działaniem substancji chemicznych lub innych – postępuj według wytycznych:

1. Rozciągnij materiał.
2. Obserwuj odbarwienia/ uszkodzenia materiału pod światło.

Jeśli zauważyłeś uszkodzenie/ nieszczelność w odzieży, produkt należy wycofać z użytkowania lub oddać do serwisu.

Zidentyfikowane przerwanie materiału, nieszczelność należy uznać za wynik negatywny i odzież natychmiast wycofać z użytkowania.

Przesuwając zamek błyskawiczny wzdłuż odzieży, należy poddać próbie zapięcia i rozpięcia/ zapinając
i rozpinając guziki (lub rzepy) od odzieży poddaj próbie zapięcie.

Uszkodzenie zapięcia dyskwalifikuje odzież do ponownego użycia.

Czy wyniki z przeglądu środków ochrony indywidualnej należy dokumentować?

Dziedzina bezpieczeństwa i higieny pracy prócz najważniejszego- dbałości o bezpieczeństwo (życie) i zdrowie (higiena pracy) pracownika w środowiska pracy, to również DOKUMENTACJA. Instytucje przeprowadzające kontrole stanu bhp w zakładach pracy najczęściej dokonując kontroli bardzo skrupulatnie wykonują przegląd dokumentacji. Co prawda nie ma wymagań dotyczących prowadzenia dokumentacji z zakresu przeprowadzania przeglądów ŚOI (wymagana dokumentacja to: regulamin przydziału ŚOI, tabela norm przydziału oraz karta ewidencji wyposażenia), ale jak polskie przysłowie mówi „strzeżonego Pan Bóg strzeże”, skoro już dokonujemy przeglądu- dokumentujmy te zapisy. Poniżej wszystkim zainteresowanym przedstawiamy przykładowy arkusz, w którym w bardzo prosty sposób można sporządzić dokumentację przeglądu środków ochrony indywidualnej – odzieży ochronnej. Karta kontroli odzieży ochronnej została sporządzona na podstawie wiadomości zawartych w powyższym instruktażu.

Oferujemy pomoc w przeglądach środków ochrony indywidualnej, w tym odzieży ochronnej. Zadzwoń do naszego konsultanta i dowiedz się więcej.

 Tel. 68 411 40 00

Przegląd ŚOI