Nadchodzą upały. Jakie są obowiązki pracodawcy, a jakie prawa pracownika?

W czasie upałów, zarówno pracodawcy, jak i pracownicy muszą podjąć odpowiednie działania, aby zapewnić bezpieczne i komfortowe warunki pracy. Ekstremalne temperatury mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia, prowadząc do odwodnienia, udaru cieplnego i innych dolegliwości związanych z przegrzaniem organizmu. Obowiązki pracodawcy obejmują m. in. dostarczenie świeżej wody pitnej, zapewnienie odpowiedniej wentylacji w pomieszczeniach biurowych oraz organizację dodatkowych przerw w pracy, zwłaszcza dla osób pracujących na zewnątrz. Powinien również dostosować odzież ochronną do warunków pogodowych, oferując lekkie i przewiewne materiały. Upały prowadzą do znacznego pogorszenia warunków pracy i pracodawca powinien podjąć działania, by je poprawić.

Współpraca i świadomość obu stron są kluczowe dla minimalizacji ryzyka związanego z pracą w wysokich temperaturach, co pozwala na utrzymanie zdrowia i efektywności pracowników nawet podczas najgorętszych dni lata.

Kiedy mówimy o upale? W jakiej temperaturze można pracować?

Przepisy prawa pracy w Polsce nie określają jednoznacznie maksymalnej dopuszczalnej temperatury pracy w pomieszczeniach biurowych ani na zewnątrz.

Obowiązki pracodawcy w czasie upałów

Dostęp do napojów

Pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom nieprzerwany dostęp do świeżej, zdatnej do picia wody, niezależnie od tego czy pracują w klimatyzowanym pomieszczeniu, czy na otwartej przestrzeni.

Zazwyczaj dostarczanie standardowej wody wodociągowej, czyli popularnej „kranówki” – spełnia powyższe wymagania. Niemniej jednak, w niektórych przypadkach, na przykład z powodu starej instalacji, jakość wody z wodociągów może nie być zadowalająca. W takich sytuacjach dobrym i bezpiecznym rozwiązaniem jest zainstalowanie odpowiedniego filtra, który poprawi zarówno smak, jak i jakość wody. Niektórzy pracodawcy decydują się jednak na alternatywne rozwiązanie, jakim jest zakup wody butelkowanej. To skuteczna i bezpieczna opcja, lecz wymaga regularnego dostarczania wody. Może to być szczególnie uciążliwe latem, gdy spożycie wody znacząco wzrasta.

Oprócz wody, pracodawca może zapewnić inne napoje, takie jak napoje izotoniczne, które pomagają uzupełniać elektrolity tracone wraz z potem. Unikać należy natomiast napojów zawierających kofeinę i alkohol, które mogą przyczyniać się do odwodnienia.

Napoje powinny być dostępne w miejscach łatwo dostępnych dla pracowników. W biurach mogą to być dystrybutory wody lub butelki w wyznaczonym miejscu (kuchnie, korytarze czy pokoje socjalne). W przypadku pracy na zewnątrz, napoje powinny być dostępne w pobliżu miejsca wykonywania pracy, a pracownicy powinni mieć możliwość ich regularnego spożywania.

Za napoje pracownikom nie przysługuje ekwiwalent pieniężny.

Pracodawca powinien poinformować pracowników o znaczeniu regularnego picia wody oraz przypominać im o konieczności nawadniania się, zwłaszcza podczas upałów. W miarę możliwości, pracodawca powinien monitorować, czy pracownicy regularnie spożywają dostarczone napoje, szczególnie w przypadku pracy fizycznej na zewnątrz, gdzie ryzyko odwodnienia jest większe.

Klimatyzacja i wentylacja

Klimatyzacja lub wentylacja pomieszczeń pracy jest kluczowym elementem zapewniającym komfort i bezpieczeństwo pracowników, zwłaszcza podczas upałów. Prawidłowo działające systemy klimatyzacji i wentylacji pomagają utrzymać odpowiednią temperaturę i jakość powietrza w miejscu pracy, co przekłada się na lepsze samopoczucie oraz wydajność pracowników.

Jakie są funkcje i korzyści? Utrzymanie stałej temperatury – klimatyzacja pozwala na precyzyjne regulowanie temperatury w pomieszczeniu, co jest szczególnie ważne podczas upałów. Optymalna temperatura w biurze to około 20-24°C. Regulacja wilgotności – klimatyzatory mogą również kontrolować poziom wilgotności powietrza, co jest istotne dla komfortu pracy. Filtracja powietrza – nowoczesne systemy klimatyzacyjne są wyposażone w filtry, które usuwają z powietrza kurz, pyłki, alergeny oraz inne zanieczyszczenia, co poprawia jego jakość.

Trzeba pamiętać, że pracodawca musi zapewnić regularne przeglądy i konserwacje systemów klimatyzacyjnych, aby zapewnić ich sprawne i efektywne działanie. Ważne jest, aby filtry klimatyzacji były regularnie czyszczone lub wymieniane, co zapobiega rozprzestrzenianiu się szkodliwych mikroorganizmów.

Wentylacja zapewnia regularną wymianę powietrza w pomieszczeniach, co jest kluczowe dla utrzymania odpowiedniego poziomu tlenu i usunięcia dwutlenku węgla oraz innych zanieczyszczeń, a także w naturalny sposób może pomagać w obniżeniu temperatury w pomieszczeniu, zwłaszcza w połączeniu z odpowiednią izolacją budynku. Skuteczna wentylacja także zapobiega gromadzeniu się wilgoci, co może prowadzić do rozwoju pleśni i innych problemów zdrowotnych. Wentylacja powinna być regularnie sprawdzana i konserwowana, aby zapewnić jej skuteczne działanie.

Zmniejszenie obciążenia pracą

W przypadku skrajnych upałów, pracownik może mieć prawo do zwolnienia ze świadczenia pracy lub przeniesienia do innej pracy, która nie jest narażona na ekstremalne warunki temperaturowe.

Gdy temperatura przekracza dopuszczalne normy i stanowi zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika, pracodawca może rozważyć tymczasowe zwolnienie pracownika ze świadczenia pracy lub przeniesienie go do innej pracy, która jest bardziej zacieniona, chłodniejsza lub posiada lepszą wentylację. Jest to szczególnie istotne dla pracowników, których praca wymaga przebywania na zewnątrz lub w pomieszczeniach o ograniczonej wentylacji. Pracodawca może także skrócić czas pracy, wprowadzić dodatkowe przerwy lub zmienić harmonogram pracy, np. rozpoczynać pracę wcześniej, aby uniknąć najgorętszych godzin dnia. Decyzja o zwolnieniu ze świadczenia pracy lub przeniesieniu pracownika do innej pracy powinna być podejmowana wspólnie przez pracownika i pracodawcę, z uwzględnieniem dobrostanu i bezpieczeństwa pracownika oraz potrzeb funkcjonowania firmy.

Dostosowanie odzieży ochronnej

Dostosowanie odzieży ochronnej w czasie upałów w pracy polega na zapewnieniu pracownikom odpowiedniego wyposażenia, które będzie chroniło ich przed ryzykiem związanym z wysokimi temperaturami. W warunkach ekstremalnych upałów, konieczne jest dostosowanie odzieży ochronnej tak, aby zapewnić pracownikom komfort termiczny oraz minimalizować ryzyko przegrzania się organizmu. Może to obejmować:

1. Lekkie i przewiewne materiały: Wybór odzieży ochronnej wykonanej z lekkich i przewiewnych materiałów, które pozwalają na swobodny przepływ powietrza, co pomaga w utrzymaniu komfortowej temperatury ciała.
2. Odpowiednia wentylacja: Wyposażenie odzieży ochronnej w elementy wentylacyjne, takie jak siateczki czy otwory wentylacyjne, które ułatwiają odprowadzanie ciepła i wilgoci z ciała.
3. Unikanie ciężkich warstw: Eliminacja zbędnych warstw odzieży, aby ograniczyć nagrzewanie się ciała podczas pracy.
4. Kolor i odblaski: Wybór jasnych kolorów odzieży ochronnej, które absorbują mniej promieni słonecznych oraz dodanie odblasków, aby zminimalizować ryzyko przegrzania się na słońcu.
5. Dopasowanie do rodzaju pracy: Dostosowanie rodzaju odzieży ochronnej do specyfiki wykonywanej pracy, zapewniając równowagę między ochroną a komfortem termicznym.

Dostosowanie odzieży ochronnej w czasie upałów ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa i komfortu pracowników podczas ekstremalnych temperatur. Pracodawcy powinni podejmować odpowiednie działania w celu minimalizacji ryzyka związanego z wysokimi temperaturami i zapewnienia odpowiedniego wyposażenia pracownikom pracującym w warunkach podwyższonej temperatury.

Szkolenia i instrukcje

Pracodawca ma obowiązek przeprowadzać szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, uwzględniając specyficzne zagrożenia związane z wysokimi temperaturami. Do tego pracownicy powinni być poinformowani o zasadach postępowania w razie objawów przegrzania, takich jak: zawroty głowy, nudności, czy osłabienie. Szkolenia BHP w kontekście wysokich temperatur mogą obejmować takie tematy jak: rozpoznawanie objawów przegrzania, zasadność częstszych przerw w pracy, konieczność regularnego nawadniania się, czy odpowiednie metody schładzania organizmu. Pracownicy powinni również być informowani o tym, jakie kroki podjąć w przypadku wystąpienia objawów odwodnienia oraz jakie są procedury alarmowe w sytuacjach krytycznych.

Przeprowadzanie takich szkoleń nie tylko zwiększa świadomość pracowników na temat zagrożeń związanych z pracą w wysokich temperaturach, ale także umożliwia im lepsze przygotowanie i reakcję na potencjalne sytuacje awaryjne. Ponadto, pozwala to pracodawcy spełnić swoje obowiązki w zakresie zapewnienia bezpiecznych warunków pracy, co z kolei przekłada się na lepsze samopoczucie oraz wydajność pracowników, oraz minimalizuje ryzyko wypadków i urazów związanych z pracą w ekstremalnych warunkach pogodowych.

Wskazówki dla pracowników – upały w czasie pracy

1. Hydratacja: Regularne picie wody nawet, gdy nie odczuwasz pragnienia.
2. Odpoczynek: Wykorzystuj przerwy na odpoczynek w zacienionym i chłodnym miejscu.
3. Ochrona przed słońcem: Noszenie odpowiedniej odzieży i nakrycia głowy, stosowanie kremów z filtrem UV.
4. Monitorowanie stanu zdrowia: Zgłaszanie pracodawcy wszelkich objawów przegrzania czy odwodnienia.

Praca a upały

W obu przypadkach, zarówno pracy na zewnątrz, jak i w biurze, kluczowe jest zapewnienie pracownikom dostępu do wody, przerw w pracy i odpowiednich warunków do odpoczynku. Jednak praca na zewnątrz wymaga dodatkowych środków ochrony przed słońcem i gorącem, takich jak zacienione miejsca odpoczynku, odzież ochronna i kremy z filtrem UV; natomiast praca w biurze koncentruje się na zapewnieniu odpowiedniej wentylacji i klimatyzacji oraz możliwości pracy zdalnej. Pracodawcy powinni dostosowywać swoje działania do specyfiki miejsca pracy, aby zapewnić bezpieczeństwo i komfort pracownikom.

Oferujemy kompleksową obsługę w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Opracowujemy zaległą dokumentację, przeprowadzamy analizę stanu BHP i szkolenia BHP dla pracowników oraz wiele innych.

Sprawdź na stronie lub zadzwoń do nas i dowiedz się więcej, tel. 68 411 40 49.

Stała obsługa BHP