Udzielanie pierwszej pomocy jest obowiązkiem każdego obywatela. Co więcej, wszyscy możemy kiedyś takiej pomocy potrzebować. To powinno skłonić nas do refleksji jak ważną sprawą jest pierwsza pomoc przedmedyczna. Od znajomości podstawowych zasad, szybkiej reakcji i odrobiny odwagi zależy życie ludzkie nie tylko jakiejś obcej osoby z ulicy, ale tak naprawdę moje własne.

Czy każdy ma obowiązek udzielania pierwszej pomocy?

Odpowiednie zapisy dotyczące pierwszej pomocy są zamieszczone w Kodeksie karnym.

§ Podstawa prawna

Art. 162. [Nieudzielenie pomocy]

1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Udzielanie pierwszej pomocy w zakładzie pracy

Zgodnie z art. 209(1) Kodeksu pracy pracodawca jest obowiązany zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach oraz wyznaczyć pracowników do udzielania takiej pomocy.

Więcej przeczytasz w naszym artykule:

Obowiązki pracodawcy w zakresie pierwszej pomocy

Czy można odstąpić od udzielania pierwszej pomocy?

Świadek wypadku nie ponosi odpowiedzialności za możliwe błędy popełnione w trakcie udzielania pomocy w sytuacji, jeśli kierował się dobrą wolą. Nie jest przestępstwem nieudzielenie pomocy, do której jest konieczne poddanie się zabiegowi lekarskiemu albo w warunkach, w których jest możliwa niezwłoczna pomoc ze strony instytucji lub osoby do tego powołanej (art. 162 § 2 Kodeksu karnego).

Co jest zakazane przy udzielaniu pierwszej pomocy?

Przede wszystkim nie wolno zostawić osoby poszkodowanej bez pomocy! Musimy zachować spokój i próbować pomóc pokrzywdzonemu. Nie możemy również ryzykować własnym życiem. Jeżeli udzielenie pierwszej pomocy związane jest z ryzykowaniem własnego życia, to powinniśmy jej zaniechać. Także bez potrzeby nie powinnyśmy poruszać, a nawet przenosić rannego. Jeśli ofiara ma drgawki, nie wkładajmy jej nic do ust. Oczywistym jest również fakt, że nie wolno podawać żadnych leków.

pierwsza pomoc RKO

Dlaczego zatem nie udzielamy pierwszej pomocy?

Można wyróżnić co najmniej kilka powodów, przez które świadkowie zdarzeń nie udzielają pierwszej pomocy.

1. „Przecież zaraz przyjedzie pogotowie ratunkowe”

Wezwanie przez telefon zespołu ratownictwa medycznego to absolutne minimum, do którego obliguje nas prawo. Nawet małe dzieci znają numer 999 i 112. Jednak czy na „zadzwonieniu” kończy się nasza rola? Dobrze wiemy, że w wielu przypadkach liczą się minuty, czy też sekundy. Nie zawsze wypadek zdarzy się przy Stacji Pogotowia Ratunkowego. Często mija nawet kilkanaście minut zanim na miejsce zdarzenia dotrze karetka i ratownicy. Nasze zaangażowanie i chęć udzielenia pierwszej pomocy są niezwykle istotne, gdy czas tyka nieubłaganie.

2. Ktoś bardziej doświadczony udzieli pierwszej pomocy za mnie

Występuje tu często zjawisko znane z psychologii, a mianowicie syndrom rozproszenia odpowiedzialności. W uproszczeniu – im więcej mamy świadków zdarzenia, tym mniej osób jest skłonnych przejąć rolę lidera i rozpocząć czynności ratujące życie.

3. Strach przed odpowiedzialnością karną

Wiele osób myśli, że złe (tylko co może być złego w chęci ratowania życia?) udzielenie pierwszej pomocy może skutkować konsekwencjami prawnymi. Owszem, bywały w historii przypadki oskarżenia świadków o złamania żeber, czy zniszczenia ubrania, jednak to sytuacje sporadyczne. Czy te przykłady mają nas zniechęcić do ratowania ludzi? Polskie prawo nie przewiduje kar dla osób, które biorą udział w czynnościach udzielania pierwszej pomocy.

4. Nie mam wystarczającej wiedzy w zakresie pierwszej pomocy

Niestety to częsta wymówka świadków wydarzeń. Ale pewne jest jedno – szkolenia z zakresu pierwszej pomocy są ważne! Każda osoba pracująca podczas szkolenia wstępnego BHP powinna być w podstawowym zakresie przeszkolona z udzielania pierwszej pomocy. Warto jednak zainwestować w profesjonalne szkolenie z ćwiczeniami praktycznymi. Dają one poczucie sprawczości, zyskujemy pewność, że dzięki nam jakaś osoba może przeżyć chwile do przyjazdu karetki. Jak widać, brak wiedzy i umiejętności może nas całkowicie sparaliżować, dlatego istnieje potrzeba powtarzania sobie wiadomości z zakresu pomocy. Warto pamiętać, że zawsze można poprosić dyspozytora numeru 112 o wskazówki jak pomóc poszkodowanemu.

5. Co jeśli przeze mnie stan zdrowia poszkodowanej osoby się pogorszy

Takie wątpliwości pojawiają się zwykle kiedy świadkowie wydarzeń nie mają odpowiedniej wiedzy i praktycznych umiejętności w zakresie udzielania pierwszej pomocy. Tak naprawdę wystarczy przyswoić sobie kilka podstawowych zasad i szanse poszkodowanego na przeżycie wzrastają. Nawet nie do końca dokładne wykonanie resuscytacji krążeniowo- oddechowej jest ważne z perspektywy braku reakcji. Jeśli ktoś nie oddycha, to liczą się sekundy, a nie zawsze pogotowie jest w pobliżu.

Pierwsza pomoc ratuje życie

Odpowiednie przygotowanie poprzez szkolenia zwiększają szanse, że pracownik, czy po prostu świadek wypadku, wykorzystując swoje umiejętności, będzie w stanie pomóc innej osobie. Naukę pierwszej pomocy warto rozpocząć od najmłodszych lat, potem już tylko zasada – ćwiczenie czyni mistrza. Nie bójmy się udzielać pierwszej pomocy!

Zapraszamy na kursy pierwszej pomocy oraz na szkolenia dla osób wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy w zakładzie pracy. Szkolenia prowadzimy z użyciem apteczek, fantomów oraz treningowych defibrylatorów AED. Ćwiczymy z grupami w formie praktycznej, uwzględniając najczęstsze wypadki.

Kontakt tel. 68 411 40 49